Ayraçlar Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Ayraçlar

Noktalama işaretleri, cümlede duygu ve düşüncelerimizi daha açık şekilde ifade etmemizi sağlar. Noktalama işaretleri, cümlenin yapısına ve duraklamalarına göre kullanılarak, okuma ve yazmada bütünlük oluşturur ve anlaşılır olmasına yardımcı olur.

Ayraçlar veya parantezler, yay şeklinde, köşeli veya çengel şeklindedir. Bu şekillerin dışında ayraçlar yatık V şeklinde de kullanılabilir. Türkçede "parantez" terimi ile genelde yay parantez kastedilir.

Ayraçların Kullanım Alanları

Ayraçlar, cümlenin yapısı ile doğrudan ilintili olmayan açıklamalarda kullanılır. Ayrıca cümle içerisinde bir kelimeyi açıklamak için de kullanılabilir. Türkçede köşeli parantez genellikle yay parantez içerisinde yeniden açıklama yapılacak durumlarda kullanılır.

Ayraçların Kullanıldığı Yerler

Eş değer tarihler
Eş anlamlı sözcükler (Latince kelimelerin Türkçe anlamları için)
Rakamlar
Senaryo içindeki sahnelerde kişilerin replikleri için
Alıntı yapılan eser ve yazarları belirtmek için
Alıntılarda orijinal metindeki belirtilmemiş sözcükler veya kelimelerde
Bir konu anlatımı esnasında rakamlı maddelerde sayının arkasına
Matematikte işlem önceliğini ve büyüklüğünü göstermek için
Matematikte fonksiyonları göstermek için

Ayraçların Bir Diğer Özelliği

Ünlem, virgül, soru ve nokta gibi noktalama işaretleri tırnak işareti içerisinde kullanılırken, ayraç kullanımı tam tersidir. Ayraç kapatıldıktan sonra noktalama işareti kullanılır.

Genelde ayraç ve tırnak işaretinin kullanım alanları sıkça karıştırılır. Bu iki işaretin karışmaması için cümlenin ya da kelimenin anlamına bakılır. Tırnak işareti içerisine konan cümle bulunduğu cümleden çıkarılırsa anlamı bozulur. Ayraçlarda ise durum farklıdır. Cümlenin içerisinden çıkarıldığında anlamı bozulmaz, yani cümlede değişikliğe sebep olmaz.